АЛТЫН ОРДА ДӘУІРІНІҢ ЖАЗБА ЕСКЕРТКІШТЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУ ТАРИХЫ

Алтын Орда жәдігерліктерінің бірі «Гулистан» жазбасы.Бұл еңбек – Шығыстық ақынның бiрi Сағдидiң қаламынан туып, парсы тiлiнде жазылған «Гулистан» поэмасының еркiн аудармасы.«Гулистан» жазбасы туралы алғаш хабарлаған – венгер ғалымы Тори Иозеф болып табылады.Шығарманы жан-жақты зерттеген профессор Ә.Наджип оны қыпшақша да, оғызша да қолдана беретiн осы екi тiлдiң элементтерi қосылып қолданылатын әдеби тiлде жазылған деп ұйғарады. Ә.Наджиптiң ойынша, ол әдеби тіл Алтын Орда хандығы мен Египет мемлекетiне де ортақ болған. Орта ғасыр әдебиетiндегі қыпшақ тiршiлiгiн сипаттайтын шығармалардың бірі - «Мухаббат-наме» дастаны. Қыпшақ тілін бейнелейтін Хорезмидің еңбегі қазақ тiлiнiң бастау көзi ретiнде саналатын көнеден қалған жәдiгерлiктердiң бiрi.Бiздiң дәуiрiмiзге «Мухаббат-наменiң» төрт түрлi көшiрмесi жетiп отыр.Осылайша көшiрiлiп, бiздiң дәуiрiмiзге келiп жеткен «Мухаббат-наменiң» қолжазбасын ғылыми жұртшылыққа алғаш таныстырған академик В.В.Бартольд болды. Қолжазбаның көлемi 24 парақ