Биология Мақала бойынша оқу-әдістемелік материалдар

Дезоксирибонуклеин қышқылы (ДНҚ) мен рибонуклеин қышқылы (РНҚ) – тірі ағзалардағы генетикалық ақпаратты сақтау, тасымалдау және жүзеге асыруға арналған негізгі биополимерлер. Екеуінің де жасушада атқаратын ролі ерекше, әрі бір-бірімен тығыз байланысты. ДНҚ – тұқым қуалаушылықтың басты материалы, ал РНҚ – осы ақпаратты белсенді түрде іске қосатын аралық тетік. Әрине, олардың қызметтік ерекшеліктері молекула құрылымына тікелей тәуелді. Сондықтан ДНҚ мен РНҚ молекулаларының құрылымдық ұқсастықтары мен айырмашылықтарын терең түсіну биология, медицина, генетика және биотехнология салаларында маңызды білім береді.

Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі (СБЖ) – бүйрек тінінің ұзақ уақыт бойы зақымданып, олардың негізгі қызметтерінің біртіндеп және қайтымсыз төмендеуімен сипатталатын медициналық-әлеуметтік маңызы зор сырқат. Бүйрек – ағзадағы гомеостазды, қан қысымын, сұйықтық көлемін, электролиттік және қышқылды-сілтілік тепе-теңдікті реттейтін маңызды мүше. Оның қызметі бұзылғанда бүкіл ағза жүйелерінде күрделі өзгерістер дамиды. СБЖ көбіне қант диабеті, гипертония, гломерулонефрит, поликистоз, пиелонефрит сияқты аурулардың салдарынан пайда болады.

Бүйрекүсті бездерінің анатомиялық орналасуын, морфологиясын, гормондық қызметін және клиникада кездесетін негізгі ауруларын қарастыру. Бүйректің макро- және микроскопиялық құрылымын, нефрондардың жұмыс істеу механизмдерін, бүйректің физиологиялық рөлін және клиникалық маңызын талдау. Екі ағзаның қызметтік байланыстарын түсіндіру және қазіргі ғылыми әдебиеттер негізінде жинақталған материалды оқу процесінде қолдануға ыңғайлы ету

Бүйрекүсті бездерінің анатомиялық орналасуын, морфологиясын, гормондық қызметін және клиникада кездесетін негізгі ауруларын қарастыру. 2. Бүйректің макро- және микроскопиялық құрылымын, нефрондардың жұмыс істеу механизмдерін, бүйректің физиологиялық рөлін және клиникалық маңызын талдау. 3. Екі ағзаның қызметтік байланыстарын түсіндіру және қазіргі ғылыми әдебиеттер негізінде жинақталған материалды оқу процесінде қолдануға ыңғайлы ету.

Бүйрекүсті бездерінің анатомиялық орналасуын, морфологиясын, гормондық қызметін және клиникада кездесетін негізгі ауруларын қарастыру. 2. Бүйректің макро- және микроскопиялық құрылымын, нефрондардың жұмыс істеу механизмдерін, бүйректің физиологиялық рөлін және клиникалық маңызын талдау. 3. Екі ағзаның қызметтік байланыстарын түсіндіру және қазіргі ғылыми әдебиеттер негізінде жинақталған материалды оқу процесінде қолдануға ыңғайлы ету

Жоба әдісін биология курсында қолданудың зерттеушілік дағдыны қалыптастырудағы тиімділігі

Бұл мақалада заманауи цифрлық технологияларды дамыту және адам қызметінің барлық салаларын цифрландырудың жылдам қарқынмен өтуіне байланысты. STEM білім берудің биология саласы бойынша заманауи зерттеу жүргізу, теориялық білімін іс жүзінде тәжірибеде қолдану дағдыларын дамыту. Қарапайым тәжірибелерден күрделі зерттеулерге қадам жасау.

• Значение олимпиад и конкурсов по биологии в развитии интереса учащихся к предмету, углублении их знаний и формировании исследовательских навыков. • Актуальность темы для учителей биологии Казахстана, стремящихся раскрыть потенциал одаренных детей.

• Краткое определение метода "перевернутого класса" (Flipped Classroom) – изменение традиционной модели обучения, при которой теоретический материал изучается дома, а практическая работа, обсуждения и углубленное изучение проводятся в классе. • Актуальность использования данного метода в преподавании биологии, особенно для освоения сложных тем, требующих осмысленного понимания и активной работы учащихся.

The integration of online laboratories into biology education offers an innovative approach to teaching invertebrate animals within the “Organic Diversity” chapter. This study reviews and evaluates several online platforms that can enhance learning for students in grades 7–8. By leveraging digital tools, educators can provide interactive, ethical, and accessible learning experiences that align with curriculum standards and foster deeper understanding of biodiversity. The findings of this review highlight the educational potential of virtual labs, gamified tools, and biodiversity exploration platforms.

Бұл мақалада мектеп биология пәнін оқытуда платформаны білім алушы дұрыс меңгеретіндей, қолжетімді жасаудың жолдары көрсетілген. Платформаларга мысалдар келтірілген. Өз тәжірибемде қолданған, нәтижесі бар әдіс-тәсілдер берілген

Қазіргі нарықтық экономикалық жағдайда тиімсіз басқару бәсекелестікке қабілетті бола алмайды. Қандай да бір білім беру мекемесі Мемлекеттік жалпыға білім беру стандартына сәйкес білім беру бағдарламаларын дамытуға бағыт ала отырып іске асырады. Осы мақсатты негіз етіп бүкіл әлемге танымал Джон Хопкинс университетінің 6 қадамдық білім беру бағдарламасын көздеп жүзеге асыруды мақсат етіп отырмыз.

Биология сабағында оқушылардың қызығушылығын арттырудың тиімді жолдарын қарастыру, биология сабағында оқушылардың қызығушылықтарын цифрлық ресурстар арқылы арттырудың тиімділігін зерделеу.

Келешек елдің тұтқасын ұстайтын бүгінгі жас ұрпаққа білім мен тәлім-тәрбие беру ұстаз алдындағы ең ауыр міндеттің бірі. Бүгінгі жаңа ғасырдың жаңашыл шәкірттерін тәрбиелеуде, мұғалім үздіксіз ізденіп, кез-келген тосын сүраққа жауап бере алатын, кез-келген жағдаяттан шыға алатын, білімді болу қажет. «Мұғалім өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғада ғана мұғалім. Оқуды, ізденуді, еңбектенуді тоқтатса оның мұғалімділігі де жойылады» деген қағидасын ұлы педагог К.Д.Ушинский айтқан болатын. Мұғалімнің негізгі мақсаты- сабақ барысында оқушыларға терең теориялық және тәжірибелік білім беру.

Лалагүл тұқымдасы (лат. Liliaceae) — дара жарнақтылар класына жататын Лалагүлділер сабының көп жылдық түйнек жуашықты, кейде тамырсабақты шөптесін, бұташық өсімдіктер. Жер шарында лалагүлділер тұқымдасына 1300-ге жуық түрі өседі. Қазақстанда 57 түрі кездеседі. Лалагүлділердің шаруашылық, медициналық маңызы зор.

Жоба әдістерін іске асыру жөніндегі тәжірибе интерактивті оқыту құралы ретінде мұғалімнен үнемі тұлғалық және кәсіби тұрғыда өсуді, сабаққа тыңғылықты дайындалуды талап етеді. Мұғалім ұйымдастырушы, топ көшбасшысы ретінде танылады, ол оқушылардың жұмысы мен бастамасын түзетіп, қажетті тиімді немесе логикалық арнаға бағыттай білуге тиіс.

Бүгінгі таңда білім беру әлеуметтік құрылымның маңызды элементтерінің біріне айналуда. Дүниежүзінде білімнің әлеуметтік рөлі артып, адамның болашағы оның алған білімінің сапасының көлеміне, ойлау деңгейіне байланысты болады. Осы тұрғыдан бүгінгі күні жаңа технологияның тиімді әдіс-тәсілдерін жас ұрпақтың бойына сіңіре отырып тәрбие беру мұғалімнің басты міндеті.

Биология пәнін оқытудың заманауи әдістері қазіргі білім беру талаптарына сай жаңа технологияларды қолдануды, интерактивті тәсілдерді енгізуді және оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға бағытталған әдістемелерді қамтиды. Аталған мақалада биологияны оқытудағы инновациялық тәсілдер қарастырылады: проблемалық оқыту, зертханалық жұмыстар, цифрлық құралдар (виртуалды зертханалар, смарт технологиялар), сонымен қатар оқушыларды зерттеушілікке тарту әдістері. Бұл әдістер биология пәніне қызығушылықты арттырып қана қоймай, оқушылардың аналитикалық және сын тұрғысынан ойлау қабілеттерін дамытады. Мақалада заманауи технологиялардың көмегімен оқыту үрдісін қалай тиімді ұйымдастыруға болатыны, мысалы, STEM-білім беру, геймификация элементтері және онлайн-платформалар арқылы оқыту тәсілдері талданады. Мақалада келтірілген ұсыныстар биология пәнінің оқытушыларын жаңа педагогикалық әдістерді қолдануға ынталандырып, білім беру сапасын арттыруға ықпал етеді.

“Биология пәнінде оқушылардың зерттеушілік дағдысын дамыту жолдары” тақырыбындағы мақала биология пәні мұғалімдеріне өте маңызды ақпарат болып табылады, өйткені ол оқушылардың ғылыми ізденісін дамытуға және олардың білімін тереңдетуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, мұғалімдерге жаңа әдіс-тәсілдер мен тәжірибелік жұмыс жүргізудің маңызды аспектілерін ұсынады.

Биология сабағында үш тілділіктің тиімділігін ашып көрсету