Дінтану Мақала бойынша оқу-әдістемелік материалдар

Бұл мақалада қазіргі заманғы технологиялық феномен — жасанды интеллекттің (ЖИ) жастардың діни дүниетанымына ықпалы дінтанулық тұрғыда талданады. Автор ЖИ-дың пайдалы жақтарымен қатар, оның рухани әлсіретуге әкелетін қауіптеріне назар аударады. Ақпаратты тез қабылдайтын бүгінгі жастардың ЖИ берген діни мәліметтерді сын көзбен қабылдауы, шынайы рухани тәлімді жүрекпен іздеуі қажеттігі баса айтылған. Мақалада Құран аяттары мен ислам қағидаттары негізінде ЖИ-ды қолданудағы этикалық және рухани жауапкершілік мәселесі көтеріледі. Цифрлық дәуірде жастардың тек технологиялық сауатты ғана емес, діни-рухани тұрғыда да сауатты болу қажеттігі мақаланың негізгі өзегі ретінде қарастырылады.

Бұл мақалада Қазақстандағы дінаралық сұхбат мәдениетінің маңыздылығы мен ел ішінде бейбітшілік пен татулықты сақтау жолындағы рөлі жан-жақты қарастырылады. Автор дінаралық өзара түсіністіктің мәнін аша отырып, Қазақстанның бірегей тәжірибесін – Рухани келісім күні, Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съезі сияқты нақты мысалдармен баяндайды. Мақалада дінаралық сұхбаттың экстремизмге қарсы тұру, қоғамдық келісімді нығайту, жастар тәрбиесі мен ұлттық бірлікті сақтау секілді маңызды бағыттардағы ықпалы атап өтіледі. Сонымен қатар, қазіргі қоғамда кездесетін сын-қатерлер де сөз болып, тиімді сұхбат орнатудың жолдары ұсынылады. Мақала бейбітшілік пен өзара түсіністікті нығайтуды көздейтін дінтанушыларға, журналистерге, білім беру саласының мамандарына және көпшілік оқырманға арналған.

Мақалада XXI ғасырдағы әлемдік діни, этникалық және мәдени қақтығыстар жағдайында Қазақстанның рухани келісімді сақтау және дамыту жолындағы ерекше тәжірибесі сипатталады. Автор еліміздің көпұлтты және көпконфессиялы құрылымына тоқтала отырып, тәуелсіздіктен кейінгі діни қайта өрлеу кезеңін, 1992 жылғы «Діни сенім бостандығы және діни бірлестіктер туралы» заңның рөлін талдайды. Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съезі, Қазақстан халқы Ассамблеясы сияқты бастамалар арқылы еліміздің жаһандық дінаралық диалог алаңына айналғаны көрсетіледі. Сонымен қатар, мақалада діни радикализм мен экстремизмге қарсы шаралар, ақпараттық-түсіндіру топтарының жұмысы, діни сауаттылықты арттыру бағытындағы мемлекеттік және қоғамдық тетіктер қамтылады. Қазақ мәдениетіндегі толеранттылық дәстүрлері мен діни келісімнің тарихи негіздеріне де назар аударылады. Мақала Қазақстан тәжірибесін бейбітшілік пен тұрақтылықты мақсат еткен елдерге үлгі ретінде ұсынады.

Қазақстандағы Рухани келісім туралы жазылған мақала. Рухани келісім – бұл қоғамдағы өзара сыйластық пен түсіністіктің маңызды элементі. Елде түрлі діндер мен мәдениеттердің өкілдері арасындағы диалог пен ынтымақтастықты нығайту мақсатында заңнамалық негіздер, мемлекеттік саясат және азаматтық бастамалар жүйелі түрде жүзеге асырылып келеді.

дін мен қоғам арасындағы үйлесімділік туралы

дін мен қоғам арасындағы байланыс туралы

Қазақ қоғамының дәстүрлерінде «үлкенге құрмет, кішіге ізет» қағидасы өте маңызды орын алады. Бұл ұстаным тек жеке адамдардың моральдық қалыптасуына ғана емес, қоғамның рухани және әлеуметтік тұрақтылығына да үлкен ықпал етеді. Үлкендерге құрмет көрсетіп, кішіге ізет білдіру арқылы біз өзіміздің адамгершілік қасиеттерімізді сақтап, қоғамның үйлесімді дамуына ықпал жасай аламыз. Қазіргі заманның жылдам өзгеріп жатқан ахуалында, осы ұстанымдарды ұстану, біздің ұлттық болмысымызды сақтап, рухани жаңғыруымызға үлес қосады.

Жақсылыққа шақыру жамандықтан қайтару.

Кішіпейілділік

Үлкенге құмет, кішіге ізет

Жақсылыққа шақыру жамандықтан қайтару

Мусхаб бин Умайр

Ислам тарихында әділдігімен, тақуалығымен және басқарудағы даналығымен ерекше орын алатын билеушілердің бірі – Омар бин Абдулазиз.

Исламның ілім алушыларға көңіл бөлуі

Көркем мінез

Уақыт — біздің өміріміздің басты өлшемі. Ол біздің барлық іс-әрекеттеріміздің негізі болып табылады. Уақыттың бағасын түсініп, оны тиімді пайдалану арқылы біз өз өмірімізді дұрыс жолға қоя аламыз. Әрбір сәттің құндылығын түсініп, оны дұрыс пайдалану адамның жеке жетістіктері мен қоғамға қосқан үлесін анықтайды. Уақыттың өтуін тоқтату мүмкін емес, бірақ оны басқару арқылы біз өз өмірімізді мәнді, толық әрі бақытты ете аламыз.

Рухани жаңғыру

қадір түні

Тәрбие — адамның қоғамдағы рөлін анықтайтын және оның болашағын айқындайтын маңызды процесс. Бұл тек білім мен ғылымды үйрету емес, адамның жеке тұлға ретінде қалыптасуына бағытталған жұмыс. Өйткені тек білімді ғана емес, сонымен қатар рухани, адамгершілік тұрғыдан дамыған, патриоттық сезімі жоғары, азаматтық жауапкершілігі бар тұлға ғана қоғамға пайдалы бола алады. Тәрбие әрбір азаматтың өмірінде маңызды орын алуы керек, өйткені ол қоғамның дамуына, ұлттың болашағына әсер етеді.

Экономика — қоғамның дамуының маңызды және көп қырлы саласы. Ол өндіріс пен тұтыну, сауда мен қаржы, саясат пен әлеуметтік қатынастардың дұрыс үйлесуін талап етеді. Экономиканың тұрақты дамуы қоғамның әл-ауқатын арттыруға, адамдардың өмір сүру деңгейін жақсартуға мүмкіндік береді. Әрбір ел өз экономикасын жаңғыртуға және жаһандық үрдістерге бейімделуге тырысатын кезеңде экономикаға қатысты теориялар мен тәжірибелер маңызды рөл атқарады. Қазақстанның экономикасы да өз дамуының жаңа кезеңінде тұрғандықтан, болашақта инновациялық бастамалар мен цифрлық технологияларды енгізу маңызды орын алатыны сөзсіз.