Қазақстан тарихы Барлық материалдар бойынша оқу-әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

ТЖБ материалы толық көшірілмеген. Еш жерде жарияланбаған.

Ортағасырлық Қазақстанның экономикалық және мәдени дамуына Ұлы Жібек жолының ықпалы

*Ұлы Жібек жолының Тараз,Йасы, Отырар, т.б қала мәдениетінің дамуына әсерін анықтау *көшпелілер мен отырықшылар арасындағы өзара экономикалық байланыстарын анықтау

Ақ Орда. Зерттеу сұрағы: Қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуындағы Ақ Орданың рөлі қандай болды? 6.3.1.6 картаны қолданып XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру; 6.1.1.2 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау 6.3.2.5 тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII XV ғасырларда құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын түсіндіру XIII ғасырдың басында Еуразияның саяси картасында қандай өзгеріс орын алғанын анықтайды

Материал еш жерден көшірілмеген.

– Ақ Орданың бөлектенуі мен оның Қазақстан тарихы үшін маңызын анықтай аласыңдар; – Ақ Орданың саяси тарихы кезеңдерімен танысасыңдар; – Ақ Орданың біртұтас қазақ халқын қалыптастырудағы рөлін білетін боласыңдар.

– Алтын Орданың қалыптасуы мен даму ерекшеліктерін, Қазақстанның және Еуразияның тарихындағы маңызын анықтайсыңдар; – басқақ, сұлтан, беклербек, диуан, уәзір ұғымда рымен танысасыңдар.

– Монғол мемлекетінің құрылуы барысын, ХІІІ–ХV ғасырлардағы саяси үрдістерді ұғынасыңдар; – Монғол шапқыншылығының сипатын анықтайсыңдар; – яса, ұлыс ұғымдарымен танысасыңдар; – Отырарды қорғаудағы қала халқының ерлігін білесіңдер

– түркілердің Еуразия халықтарының мәдениетіне тигізген әсерін анықтайсыңдар; – Орталық Азиядағы түркі кезеңі мәдениеттерінің өзара ықпалдасуын және оның тарихи маңызын білетін боласыңдар;– тіл мен жазу мәдениетінің тарихи рөліне баға бересіңдер.

– ІХ–ХІІІ ғасыр басындағы түркі әлемі мәдениетінің өрлеуіне әсер еткен жағдайларды білесіңдер; – ӘлФараби және басқа ғалымдардың ортағасырлық ғылымның дамуына қосқан үлесін анықтайсыңдар; – Түркі кезеңіндегі қоғамды бейнелеуде М. Қашғари, Ж. Баласағұни еңбектері тарихи құндылығының бүгінде де өзекті екендігіне көз жеткізесіңдер.

– түркілердің рухани мәдениетін дамытудағы исламның рөлі мен маңызын, Қ.А. Ясауи еңбектерінің тарихи құндылығын түсінесіңдер; – Х–ХІІ ғасырлар неліктен түркі мәдениетінің «алтын ғасыры» аталғанын білесіңдер.

– сауданың дамуымен; – егіншілер мен көшпелі дала арасындағы қарымқатынас мәселелерімен; – Х–ХІІІ ғасырлардағы көшпелілердің өмір салты және шаруашылық түрлерімен; – құймалы жылтыр бояулы ыдыс, зооморфты өрнек ұғымдарымен танысасыңдар.

– Х ғасыр мен ХІІІ ғасыр басындағы қала құрылысының, ортағасырлық сәулет өнері ескерткіштерінің ерекшеліктерін; – қала мен көшпелі даланың өзара қарымқатынасын;– сол кезеңдегі сәулет өнерінің дамуы мен қалаларды көркейтуге ықпал еткен жағдайды анықтайсыңдар; – терракота, кесене, кәріз ұғымдарымен танысасыңдар;– ортағасырлық Қазақстан қалаларын Еуропа қалаларымен салыстырып, ортақ белгілері мен ерекшеліктерін және көшпелілердің қолданбалы өнердегі жетістіктерін білетін боласыңдар.

Ұлы Жібек жолы бойында сауданың нақ түркі кезеңінде жандану себебі; Ұлы Жібек жолының бағыттары;

– Ұлы Жібек жолының пайда болу тарихымен танысасыңдар;– Негізгі бағыттары мен тармақтарын, Ұлы Жібек жолының қала мәдениетінің дамуына әсерін анықтайсыңдар; – Жібек жолымен қандай тауарлар тасымалданғанын білетін бола сыңдар; – Ұлы Жібек жолының халықаралық қатынастардың дамуындағы орнына, тарихи маңызына баға бересіңдер.

– Қыпшақ хандығының құрылуын, қыпшақтардың Еуразия тарихындағы орнын; – қыпшақтардың өзге мемлекеттермен өзара қарымқатынасын;– Алтайдан Еділге дейінгі жерлердің неліктен Дешті Қыпшақ аталғанын білетін боласыңдар.

– наймандар мен керейіттер мемлекеттерінің пайда болуын және даму үрдісін білесіңдер; – наймандар мен керейіттерде мемлекеттердің құрылуына қандай жағдайлар әсер еткенін түсінесіңдер.

Қарахан мемлекеті презентация: https://ust.kz/powerpoint/qarahan_memleketi-323964.html Зерттеу сұрағы: Неліктен Қарахан мемлекеті ислам дінін мемлекеттік дін деп жариялады?